Dilencisi olmayan şehrimiz

Öncelikle şunu belirtelim. Bir şehirde dilencinin olmaması, o kentte yoksulların ve fakirlerin olmaması anlamına gelmemektedir. Elbette ki Tebriz’de yoksul ve dar gelirli aileler de mevcuttur. Fakat kimse Tebriz’de dilenmez ve dilenci görmez. Tebrizlilere göre eğer Tebriz’de bir dilenciyle karşılaşsanız o şahsın Tebrizli olmadığını göreceksiniz. Mutlaka dışarıdan geldiğinin şahidi olacaksınız. Dışarıdan gelen dilenci de Tebriz’de barınamayıp uzun süre kalamıyor. Bu yüzden Tebriz, dilencisizler şehri olarak ün kazanmıştır.

Bu şehirde insanlar dilenenlere sıcak bakmadıklarından ve daha doğrusu olumsuz bakmalarından kaynaklanıyor. Tebrizlilere göre bir insan çalışma durumu varsa neden dilenmelidir ki?

Peki ihtiyacı olan aileler nasıl geçiniyor? Onun da çözümünü bulmuşlar. İncitmeden, kırmadan, kimsenin haberi olmadan yardım kuruluşlarından destek alıyorlar. Tebrizliler ihtiyacı olan birine bizzat para vermek yerine 80-90 yıllık tarihi olan yardım kuruluşlarına bağış yaparak sorunu hâlletmişler. Bu yardım kurumları da ihtiyacı olan insanı tespit ettikten sonra ihtiyaçlarının karşılığı harekete geçiyorlar. Hatta iş bulma konusunda da yardımcı oldukları söyleniliyor. Sokaktaki veya kapıya gelen bir dilenciyi gören Tebrizli, hayır kurumlarını arayarak ihtiyacı olan insanı onlara yönlendirmektedir. Tabii ki bunun sonucunda da araştırma yapılıyor, eğer gerçekten ihtiyaçtan dolayı dileniyorsa yardım ediliyor, yok eğer bu yolu meslek olarak seçmişse yardım edilmiyor, Tebrizlilerden de karşılığını bulmadığından dolayı o şehirde barınamıyor.

Bundan başka Tebriz’de kendilerine has çalışma kültürleri var. Yani İran’ın o bölgeye yatırımı olmadığı hâlde Tebrizliler kentlerine yatırıma çok önem veriyorlar. Yeni iş yerlerinin açılması konusunda girişimlerde bulunuyorlar. İhtiyacı olan birilerine de para vermek yerine çalışma fırsatı sağlıyorlar. Küresel salgın ve artan ekonomik sorunlar bu gibi şeyleri devam ettirme konusunda zora soksa da Tebrizliler bu geleneğin sürdürülmesi açısından hassas yaklaşıyorlar.

‘Tebrizli Yoksullarını Destekleyen Sandık’ adında olan bu kurumda hayırsever insanların bir çatı altında toplanarak geçim sıkıntısı yaşayanlara, hastalara, evlilik yaşı gelmiş maddi durumlarından dolayı aile kuramayanlara, şehir yapılanması ve susuz bölgelere su getirilmesi konusunda yardım etmiştir.

Bir Güney Azerbaycanlı dostumuza bunun sebebi nedir diye sorduğumda cevabı bütün bunların kültürümüzden kaynaklandığı oldu. Yani yardımlaşma, dayanışma Tebriz’de kültürel bir mirastır. Bu sadece Tebriz’de değil, Tebriz yalnızca bir örnektir. Güney Azerbaycan’ın birçok şehrinde, yani Erdebil’de, Zencan’da vb. şehirlerde de bu geleneği görmek mümkündür. Tebriz’e ve Güney Azerbaycan’a has olan bu gelenek güneylilerin de belirttiği gibi zengin Türk kültürünün bir gereğidir.