Bayram ikramiyesi
Kanununun ek 18 inci maddesi kapsamında Kurumca Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca gelir ve aylık ödemesi yapılanlara, ödemenin yapılacağı tarihte gelir ve aylık alma şartıyla, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 1.000’er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenecektir. Bu ödemenin yapılmasında;
a) İş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranı,
b) Hak sahibi niteliğine göre ilgili kanunlarında belirtilen hisse oranı,
c) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü %50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerden, ölümü iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmayanların hak sahiplerine, sigortalıya gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi üzerinden hak sahiplerinin hisseleri oranı,
ç) Yabancı ülkelerle akdedilen sosyal güvenlik sözleşmeleri uyarınca kısmi gelir veya aylık alanlara, ülkemiz mevzuatına tabi olarak geçen prim ödeme gün sayılarının, sosyal güvenlik sözleşmesine göre nazara alınan toplam prim ödeme gün sayısına olan oranı, esas alınacaktır.
Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara en fazla ödemeye imkân veren bir dosya üzerinden ödeme yapılacaktır.
Bu madde kapsamında yapılan ödemelerden kesinti yapılamayacak ve bu ödemeler haczedilemeyecektir.
Yersiz yapıldığı anlaşılan ödemeler, ilgilinin varsa almakta olduğu gelir veya aylıklarından %25 oranında kesilmek suretiyle, yoksa genel hükümlere göre geri alınacaktır.
Evde bakım parası alan kişiler 2018 yılında emeklilere ödenen bayram ikramiyesi nedeniyle gelirlerinde meydana gelen artış nedeniyle bu ödemelerin kesilmesine neden olmuştu.
Geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren torba kanunda bu sorunu ortadan kaldıran önemli bir düzenleme yapıldı. Düzenleme evde bakım parası alan kişilerin, geçtiğimiz yıl emeklilere ödenen bayram ikramiyesi nedeniyle aylık alamaz hale gelmeleri sorunu torba kanundaki düzenlemeyle çözüldü.
Engelliye bakan kişinin evde bakım parası alabilmesi için ilk şart, engellinin en az yüzde 50 oranında engeli olduğunun sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesidir. Engellinin sağlık kurulu raporunda ‘ağır engelli’ ibaresinin yer alması şart. Diğer yandan engellinin sağlık kurulu raporunda engellinin bakıma muhtaç olduğunun da belirtilmesi gerekiyor. 2018 yılı itibarıyla evde bakım parası alınabilmesi için engellinin bulunduğu hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir sınırı 967 liraydı. Üç kişinin yaşadığı bir hanede aylık toplam gelirin 2.901 TL’nin üzerinde olmaması gerekiyordu. Hane içerisinde yaşayan kişilerden biri emekli ise ve 2018’de ödenmeye başlanan 1.000 TL’lik bayram ikramiyesi nedeniyle bu sınır aşılmışsa, evde bakım aylığının kesilmesi gerekiyordu. Torba kanundaki düzenlemeyle bu sorun ortadan kaldırıldı.
Düzenlemeye göre, emeklilere ödenen bayram ikramiyeleri, evde bakım parası alınırken hesaplanan gelirler içerisinde yer almayacak. Diğer yandan ikramiyeleri nedeniyle gelir sınırını aşan ve evde bakım aylıkları kesilen kişilere de evde bakım parasının kesildiği tarih itibarıyla bağlanması ve aylığın kesildiği döneme ilişkin tutarların ödemesi de yapılacak.
Örneğin; Haziran 2018’de ödenen bayram ikramiyesi nedeniyle temmuz ayından itibaren evde bakım parası kesilen kişinin aylığı Temmuz 2018 tarihinden geçerli olmak üzere tekrar bağlanacak ve temmuzdan yasanın yürürlük tarihine kadar geçen süreye ilişkin aylıklar da peşin olarak ödenerek mağduriyetler tamamen giderilecek.
