Ahmed Cevad Enstitüsü

Köy okulunu bitirdikten sonra eğitimine devam etmek için Gence’ye geliyor. Rusça, Arapça ve Farsça öğreniyor, ilk şiir ve makalelerini de 1910’lu yıllarda yazmaya başlar.  Şiirlerinin sadeliği ve zarifliği dikkat çeker. Aşk ve doğaya dair yazdığı şiirlerle beraber çeşitli politik şiirler de kaleme alır. Bunların içerisinde de milli kimlik ve Türkçülük mefkûresi ön plana çıkmaktadır.

Birinci Dünya Savaşı sırasında zarar görmüş insanlara yardım gösteren cemiyete katılarak kâtip olur. Daha sonra Sovyetlerin ilk yıllarında birçok okulda öğretmenlik yapar. Bir yandan eğitim vererek milletinin aydınlanmasına katkıda bulunurken, aynı zamanda kendi eğitimini de ilerletmektedir. 

Ayrıca bu yıllarda dünya edebiyatından Şekspir, Puşkin, Gorki, Rabelais, Şevçenko, Rustavelli başta olmak üzere birçok yazarın eserlerini Azerbaycan Türkçesine çevirir. Azerbaycan’da Latin alfabesini savunan ilk aydınlardan oldu. 

Mücadelesini yalnızca kalemiyle verenlerden değildi. Balkan Savaşı’na gönüllü katılarak soydaşlarının yanında yer aldı. Birinci Dünya Savaşı'nda Doğu cephesinde Ermenilere karşı savaştı. İstanbul’un kurtuluşu için toplanan Azerbaycan Türklerinin ‘Kafkas Gönüllüleri’ne katıldı.  

Türk birliği fikrini her zaman savundu. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin devlet marşını kaleme aldı. Cumhuriyet Şairi olarak da gönüllerde taht kurdu. 

Sovyetlerin Azerbaycan’ı işgali sonrası takip edildi, baskı gördü, üç kez tutuklandı, zulme uğradı, ‘halk düşmanı’ ilan edildi. Eşi Şükriye Hanım ise kocasından vazgeçmesi karşılığında özgürlüğünü elinin tersiyle itti.

1937’de Sovyetler tarafından kurşuna dizilerek şehit edildi. 

Hayatından kısa kesitlerle size tanıtmaya çalıştığım bu büyük insan, eğitimci, şair, ideolog Ahmed Cevad. Türkiye’de geniş kitleler tarafından ismi bilinmese de birçokları için asla yabancı bir isim değildir. Milliyetçi kesimin severek okuduğu ve bütün Türkiye’nin aşina olduğu ‘Çırpınırdın Kara Deniz’ türküsünün söz yazarı Ahmed Cevad’dır. 

 Ahmed Cevad’ı tekrar hatırlama ve hatırlatmamdaki amaç ise güzel bir haberi sizinle paylaşmaktır: “MHP Genel Merkezi bünyesinde Ahmet Cevad Enstitüsü kuruluyor!”

Azerbaycan Milli Marşı yazarı ve Türk dünyasının milli marşı kabul edilen "Çırpınırdın Karadeniz'in söz yazarı Ahmed Cevad'ın doğum gününün 132. yıl dönümü münasebetiyle Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Sayın Dr. Devlet Bahçeli Bey'in talimatları ile Milliyetçi Hareket Partisi Genel Merkezi bünyesinde ‘Ahmed Cevad Enstitüsü’nün kurulması kararı alınmıştır.

Genel Başkanımız Sayın Dr. Devlet Bahçeli'nin, "Ahmed Cevad sözün başı, geleceğin sonsuzluğudur" vecizelerinden yola çıkarak enstitünün amacı; başta Ahmed Cevad'ın çok yönlü çalışmaları, kültür, sanat ve edebiyat alanındaki öncü hamleleri olmak üzere, Türk dünyasına katkılarının araştırılması, bu çabaların Türk dünyasında ortak fikir ve duygu birliğinin genişletilmesine hizmet etmesi ve katkı sağlaması, Türk yurdunun bütünlüğünün duygu ve fikirle geleceğe taşınmasını sağlayan akademik, sosyal ve kültürel faaliyetlerle Türklük şuurunun gelişimine katkı vermek suretiyle ülkemizde ve Türk akraba topluluklarının ikamet ettiği coğrafyalarda yürütülen çalışmaların nitelik ve yaygınlık bakımından gelişmesine katkı sunmaktır. Söz konusu enstitünün başına Sayın Devlet Bahçeli Bey'in tensipleri ile Genel Başkan Başdanışmanı Prof. Dr. Ruhi Ersoy getirilmiştir.

Hiç şüphesiz Ülkücü Hareket, yaşamı ve ölümüyle Türklüğe hizmet etmiş ve Türk dünyasında duygu ve düşünce birliğinin sağlanmasında birer nefer olmuş her isme vefayı bir varlık gayesi olarak gördüğü gibi bu abidevi şahsiyetlerin hatıralarının ve miraslarının en iyi şekilde yaşatılmasına da gereken gayreti daima göstermiştir. Bu anlayışla, Sayın Dr. Devlet Bahçeli Beyefendi’nin takdir ve tensipleriyle Milliyetçi Hareket Partisi’nin kurumsal bünyesinde Ahmed Cevad Enstitüsü’nün kurulmuş olması, vefa odaklı bu yüksek fazilet ve şuurun en somut yansıması ve Türk dünyası merkezli bütüncül tefekkür anlayışının en veciz nişanesi olmuştur.

Belki de dünyada eşine az rastlanır bir şekilde Milliyetçi Hareket Partisi’nin kurumsal bünyesinde kurulan Ahmed Cevad Enstitüsü, Türk dünyasının birliği yolunda özellikle fikri manada birçok müspet sonuca gebe olduğu gibi benzer inisiyatifler için de teşvik edici bir niteliği haizdir. Bu durum başta Azerbaycanlı aydınlar olmak üzere Türk dünyası düşününde heyecan uyandırıcı bir tesire sebep olmakla ortak fikir ve duygu dünyamıza yeni bir ruh aşılamıştır. 

Uzun yıllardır hem siyasi hem de akademik kimliği ile Türk dünyası üzerine araştırmalar yapmış, eserler vermiş, öğrenciler yetiştirmiş ve Türk dünyası ilim çevrelerinin cemiyetleşmesinde öncü rol almış olan Prof. Dr. Ruhi Ersoy Bey’in Sayın Dr. Devlet Bahçeli tarafından Ahmed Cevad Enstitüsü Yönetim Kurulu Başkanlığına atanmış olması da ziyadesiyle memnuniyet verici bir haber olmakla birlikte, ilim ve fikir dünyamıza taze bir nefes getiren bu kurumun müspet çıktıları yönünde bizleri temin edici bir gelişme olmuştur.

Bu minvalde; hayatı ve ortaya koyduğu eserler ile dönemin en parlak, en güçlü temsilcilerinden biri, millî duruşlu bir fikir adamı, hayırsever bir entelektüel olarak Türklük şuuru için yaptığı faaliyetler nedeniyle kurşuna dizilerek şehit edilen, adını Türk dünyasının edebiyat ve düşünce tarihine altın harflerle yazdırmayı başarmış Ahmed Cevad'ın milli şuuru ve fedakârlığının Türk birliği ve dirliği için gelecek nesillere de kaynak oluşturması arzu edilmektedir, aziz ruhu şad olsun.

Hayırlı, uğurlu ve Türk dünyasına faydalı olması dileği ile…