Rusya’da dönüm noktası

Geçtiğimiz Mayıs ayı içerisinde Rusya, İran’dan tedarik ettiği dronlar ile Ukrayna’nın pek çok kentine saldırılar düzenlerken savaş fiili olarak Rus topraklarında da görülmeye başlamıştır. Özellikle de Moskova hava sahasında Ukrayna’ya ait saldırı dronlarının varlık göstermesi Rusya hava savunma sistemlerinin etkisi üzerine tartışmalara sebep olmuştur.

24 Şubat 2022 tarihinde başlayan Rusya-Ukrayna savaşı seyri ve tesiri itibarıyla tüm dünyayı etkilediği gibi her iki ülkenin içerisinde bulundukları şartlar ile de kendi iç dinamiklerinde çeşitli tartışmaları beraberinde getirmektedir.

Ukrayna halkı savaşın henüz başlarında bir nebze ümitsizlik ve endişe yaşamış olsa da 16 ayı geride bırakan savaşın neticelerine bakıldığında Ukrayna ve halkının Rusya’ya karşı zafer kazanılmasına olan inancının her geçen gün arttığı söylenebilmektedir. Rusya’nın ise beklediği ve istediğinden daha yavaş ilerlemesi ile beraber yine arzu ettikleri başarıyı henüz yakalayamamış olması gerek ordu gerek halk gerekse de yönetim kademesinde huzursuzluklar ve tartışmalar yaşanmasına sebebiyet vermektedir.

Savaşın uzunca bir süre Bahmut’ta kilitlenmesi ve bununla beraber Ukrayna’nın Rus topraklarına yönelik düzenlediği hava saldırıları ile karadan sızma girişimlerinin Rusya tarafından engellenmesinde aksaklıkların yaşanması savaşın başından beri Kremlin’i kayıtsız-şartsız destekleyen Rus milliyetçilerinin tepkilerine neden olmuştur. Bahmut’ta uzun süre devam eden çatışmaların Rusya lehine sonuçlanmasında Rusya’nın paralı asker grubu Wagner’in belirleyici olması ve Rus birliklerinin gerekli etkiyi gösterememesi dikkatlerden kaçmamıştır. Bahmut’ta çatışmalara devam ederken Wagner grubunun patronu Evgeni Projin’in yaşanan durumdan Rusya Savuna Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov’u sorumlu tutarak sert açıklamalarda bulunması Rus güçleri arasında yaşanan anlaşmazlıkların ve iç gerginliğin artması sonucunu doğurmuştur.

Diğer taraftan Putin’in kendi halkına Ukrayna harekatında elle tutulur bir başarı sunamaması halk arasında da savaşa dönük bir yılgınlığa da neden olmuştur.

Geçtiğimiz gün Wagner’in kurucusu Prigojin sert bir açıklama yaparak Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov’a karşı harekata başlamış, Rostov'daki Rus Güney Askeri Bölge Karargah binasını kontrol altına almıştır.

Prigojin’in karargah binası önünde askeri yetkililerle -Savunma Bakanı Yardımcısı Yunus-Bek Yevkurov ve Rus askeri istihbarat servisi GRU’nun komutanlarından Vladimir Alekseev- bir araya gelmesi ise dikkatlerden kaçmamıştır.

Prigojin ile askeri yetkililerin yakınlık göstermesi Rus ordusu içerisinde ayrışmaların baş gösterdiğini ve Wagner milislerinin büyük çoğunluğunun eski Rus askeri olması sebebiyle durumun kontrol altına alınmasının oldukça güç olabileceğini ifade etmektedir.

Yaşanan gelişmeler doğrudan Putin’i hedef almamış olsa bile Rusya’nın Ukrayna harekatında istediği başarıyı sağlayamayan Rus lideri siyasi anlamda zorlayabilecek potansiyele sahiptir.

Putin yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında verdiği sert mesajlarla tavrını net olarak ortaya koymuştur. Ancak savaşın seyri açısından da hem paralı asker gruplarının geleceği hem de Rus komuta kademesinin geleceği açısından ilerleyen süreçte yeni gelişmelerin yaşanabileceği ihtimali görülebilmektedir.