İklim değişikliğinin tarım sektörüne yansımaları

İKLİM değişikliği ülkemiz için en tehlikeli çevre sorunlarından birisi olarak etkisini hissettirmeye başlamıştır. Gündelik yaşamdan ekonomi içindeki sektörlerin tümüne kadar etki etmiştir. Bu sonuçlara göre gelecekte de etkisinin artarak devam edeceği tahmin edilmektedir. Küresel İklim Değişikliği, insanların etkinlikleriyle atmosfere salınan sera gazlarının doğal sera etkisini kuvvetlendirmesi sonucunda yerkürenin ortalama yüzey sıcaklığının artmasını ve doğal olarak iklimlerde görülen değişikliklerdir. Bu konu ile çeşitli raporlar hazırlanmış bu raporlara göre iklim değişikliği varlığı açık ve nettir.

İklim değişikliğinin nedeni ise insanların yapmış oldukları yanlış faaliyetlerdir. Nüfusun ve tüketimin giderek artması, tüketim alışkanlıklarının değişmesi, fosil yakıt tüketiminin orantısız artması, ormanlık alanların çeşitli nedenlerle azalması veya azaltılması gibi insan kaynaklı faaliyetler; atmosferdeki sera gazı birikimini artırarak iklim değişikliğine neden olabilmektedir.

Çoğunluğu insan kaynaklı bu faaliyetler, atmosfer ve okyanusların ısınmasına, küresel su döngüsündeki değişikliklere, kar ve buzullarda azalmalara, deniz seviyesinin yükselmesine ve hatta bazı afetlerin sıklığı, şiddeti ve süresinde değişikliklere de yol açabilmektedir. Yaşanılan iklim parametrelerine göre, sıcak bölgelerin daha sıcak, yağışlı bölgelerin daha yağışlı olacağı, daha değişken bir hava yapısının hüküm süreceği, coğrafik olarak yeknesaklığın olmadığı, yani bazı bölgeler yağışlı iken bazı bölgelerin çok daha sıcak olacağı tahmin edilmektedir.

İklim değişikliği denildiğinde sadece canlı yaşamına etkisi ve yaşamın sürdürülebilirliği anlaşılmamalıdır. Bunların ötesinde, ekonomik, sosyal ve politik etkileri de doğurmaktadır. Ayrıca, iklim değişikliğine neden olan sera gazının azaltılması, ülkemizin üretim faaliyetlerini de etkilediği için iklim değişikliği aynı zamanda ülkemiz için de bir kalkınma problemidir. Bu nedenle, ülkemizin tarım politikalarını, çevreye zarar vermeden kalkınmalarını sağlayacak yönde dönüştürmemiz gerekmektedir.

İklim değişikliği gelişmiş ve gelişmekte olan tüm ülkelerde politika değişimlerine yol açan önemli bir unsur haline gelmiştir. Bu değişimin gelecekte de artarak devam edeceği kaçınılmaz bir gerçektir. Bu yönüyle, iklim değişikliğinin etkilerin belirlenmesi, tahmin edilmesi, etkileri azaltmak için uyum tedbirlerinin tespit edilmesi, iklim değişikliğine neden olan faaliyetler konusunda yapılabilecek mücadele yollarının belirlenmesi, bu konuyla ilgilenen araştırmacılar kadar, tarım politikaları hazırlarken ve bu politikaların uygulanabilirliğine karar verenlerin de ilgi alanına girmelidir. Tarım sektörünün doğal koşullara bağımlılığı ve iklim değişikliklerine etki, uyum ve mücadele yönlerinin tümüyle ilgisinden dolayı diğer sektörlere nazaran daha çok tarım sektörü etkilenmektedir.

Ülkemiz yarı kurak bir bölgede bulunması nedeniyle iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek ülkelerden birisidir. Sıcaklık artışları, yağışın değişmesi, yaşanan kuraklıkların daha sık ve şiddetli yaşanması gibi etkilerin olması beklenmektedir. Ülkemiz açısından iklim değişikliğinin tarım üzerinde etkisinin; ürünlerin verimlerinin azalması, üretimin azalması, ürün deseninin değişmesi, fiyatların artması, ithalatın artması, ihracatın azalması ve toplam refahın düşmesi şeklinde olacağı yakın zamanda görülmektedir. Bu olumsuz etkilerin azaltmak için önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu süreç hızlı bir şekilde gerçekleşeceği için tedbirlerin ivedilikle alınmasını da gerekli kılmaktadır. İklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak için uyum ve tarım kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltılması, uygulanan ve uygulanacak olan tarım politikalarının iklim değişikliğini de gözeterek uygulanması önemlidir. Bu yapılacaklara ek olarak çiftçilerimizin iklim değişikliği konusunda bilinçlendirilmesi bu konu ile ilgili eğitim ve seminerler verilmesi, etki, uyum ve mücadele faaliyetlerinden beklenen sonuçların alınması aşamasında son derece önem arz edecektir.

İklim değişikliği sürecinde sonucu belirleyen tek şey insanların bu duruma katkısıdır.