Tarımsal turizm

Günümüz dünyasının en büyük sorunu küreselleşmenin, şehir dokusunu, şehir sakinlerini ve onların yaşam tarzlarını standartlaştırmasıdır. Bu nedenle yerel özellikler ortadan kalkmaktadır. 

Mevcut ekonomik koşullar, hızlı şehir hayatı insanlarda kısa zamanlarda da olsa doğa ile baş başa kalma ihtiyacı doğurmaktadır. Dolayısıyla bireylerin çalışabilecekleri, dinlenip, rekreatif aktivitelerde bulunabilecekleri ve temel ihtiyaçlarını giderebilecekleri zamana ihtiyaç duyduklarını ortaya çıkardı.

Bu çerçeveden baktığımızda aslında açığa çıkan kırsal turizm kavramından başka bir şey değil; yani, köy turizmi, çiftlik turizmi, tarım turizmi gibi kavramlar…

Bu kavramlar göz önüne alındığında kırsal alanlarda gerçekleştirilen turizm faaliyetleri bölgede yaşayan insanlara önemli olanaklar sağlamaktadır. Bu koşullar altında hatta turizmi en büyük 3. endüstri olarak kabul edebiliriz.

Kırsal turizm kavramı ve kapsamı hakkında ortak fikir ve görüşler bulunmasa da bizler bu kavramı rahatlıkla; çiftlik turizmi (farm tourism), köy turizmi (village tourism), yayla turizmi (highland tourism), tarımsal turizm (agro-tourism), ekoturizm (ecotourism) olarak düşünebiliriz.

İki yıl öncesine kadar ülkemizde kitle turizmlerinde turistlerin büyük çoğunluğu popüler olan tatil yerlerini tercih etmekteydi. Son zamanlarda özellikle alternatif turizmde özel ilgili ve sorumlu turistlerin tercih ettikleri; yerel halkla iç-içe, doğaya ve çevreye duyarlı turistlerin tercih ettiği gidilecek yer olarak tercih edilmektedir. 

Tarımsal faaliyetleri engellemeden, kırsal yörelerin dinlendirici etkisinden yaralanarak, gelir düzeyi diğer sektörlere göre düşük olan tarım kesimindeki üreticilere ek gelir olanakları sağlayan, yöre ve ülke ekonomisini, sosyal ve kültürel yapısını olumlu yönde etkileyen bir faaliyet alanı; tarım turizmi (agro-turizm).  

Dolaysıyla tarım turizminin; ülkemizde tarımla uğraşan ailelere istihdam sağlamak, gelecek kuşaklar için tarım arazilerini korumak ve tarıma özendirmek için bir araç olduğu düşünülmelidir. Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler tarım turizmine çok önem vermekte ve bu turizmin getirilerinden pay alma çabasına girmektedirler. Birçok ülke tarım turizmi faaliyetlerini tanıtmak amacıyla çeşitli pazarlama faaliyetleri gerçekleştirmektedir. 

Tarım turizmiyle; tarımsal ürün talebi artar, bundan üretim ve üretici olumlu yönde etkilenir. Turistik mal ve hizmet sektörü ve bunların yan sektörleri de gelişir. Tarım turizminin gelişmesinden istihdam, ek gelir, kişisel gelir, yaşam düzeyi, kırsal göç ve kamu gelirleri olumlu yönde etkilenir. Düşük maliyetli, daha hoş vakit geçirici (özellikle aileler ve çocukları için) tatil olanağı yaratılır. Kentsel ve kırsal kesimlerde yaşayanların yaşam ve davranışları arasındaki fark önemli ölçüde azaltılır.

Ülkemizde tarım turizmi uygulamaları kısa sürede kırsal kalkınmanın ve gelişmenin lokomotifi haline getirilmelidir. 

Tarım turizmini yaklaşık 30 yıl önce başlatan en yakın komşumuz Yunanistan oldukça başarılı sonuçlar elde etmiş, daha önce yoksullukla mücadele eden pek çok köy, kooperatifler oluşturarak devlet desteği almış ve tarım turizmine başlamıştır. Önce kendi kültürlerini yeniden gözden geçirerek yerel değerlerini korumaya ve yaşatmaya başlamışlar, yerel mimari yenilenerek evler pansiyona dönüştürülmüş, yerel yemeklerin yapıldığı restoranlar kurulmuştur. Pek çok köy bu sayede yoksulluktan kurtulmuştur. 

Tarım turizmi kırsal alanlarda yoksullukla mücadelede önemli bir araç olup aynı zamanda da büyük kentlerde doğadan uzak yaşamak zorunda olan kent halkının doğa ile içiçe olabileceği fırsatlar sunmaktadır. Tarım ve turizmi bir araya getiren tarım turizminde hizmet, kırsal alanlarda yaşayan insanlar tarafından ve çoğunlukla da yerel kıyafetlerle verilmekte. Burada, yerel mutfak kültürleri gelişmekte, farklı insan ve kültürleri tanıma ve yaşatma olanağı doğmakta, doğal ve kültürel değerlerin korunarak kullanılması bilinci oluşmakta, yerel halka ve özellikle kadınlara iş olanağı yaratarak kırsal kalkınmaya önemli düzeyde katkı sağlanmaktadır. 

Son söz: Tarım turizminin dünyadaki bazı ülkelerinde yapılan uygulamalar hükümetler ve yerel yönetimlerce desteklenip, teşvik edilmektedir. İklim ve coğrafi özellikleri bakımından ülkemizde çok çeşitli tarımsal ürünleri üretmeye çok uygun olup, gıda ihtiyacının çok büyük bir kısmını dışarı bağımlı olmadan kendi kendine karşılayabilecek kapasitedir.Buna rağmen ülkemizde tarım turizmi yeteri kadar gelişmemiştir. 

Her çiftçinin turizmci olması beklenememekle birlikte ülkemizde de bu tür politikaların geliştirilebilmesi için başarılı uygulamalar incelenip, benzer politikaların geliştirilmesi, tarım turizmi için kalite standartlarının hazırlanarak uygulamaya geçirilmesi, tanıtım ve eğitim faaliyetlerine yönelik organizasyonların oluşturulması konularda uygulanabilir ve sürdürülebilir politikaların geliştirilmesi gerekmektedir. 

Ek olarak da özellikle çiftlikler konusunda “aileye yönelik çiftlikler, yürüyüş turizmine yönelik çiftlikler, bisiklet turizmine yönelik çiftlikler, organik tarım çiftlikleri, binicilik çiftlikleri, engelsiz tatil çiftlikleri, şarap çiftlikleri, yayla çiftlikleri, iklim kürü çiftlikleri ve sağlık çiftlikleri gibi temalaşma yoluna gidilmesi son derece önemlidir.

Sağlıcakla kalın.